Historia
Samolot SM.82 powstał jako rozwinięcie wcześniejszej konstrukcji inż. Alessandro Marchetti, ciężkiego samolotu transportowegoSM.75. Zachowując ogólny układ maszyny, zespół konstrukcyjny wytwórni Savoia-Marchetti wydłużył i powiększył kadłub, tworząc w ten sposób bardzo użyteczny samolot zdolny do przewozu ciężkich ładunków na duże odległości. Przewidziano także możliwość montażu w kadłubie komory bombowej.
Prototyp został oblatany w 1939 roku, a już w roku następnym pierwsze egzemplarze samolotu dotarły do jednostek. Początkowo produkcja postępowała wolno, w chwili przystąpienia Włoch do II wojny światowej Regia Aeronautica dysponowała zaledwie 12 maszynami. W lutym 1940 roku oblatano prototyp wersji bombowej. Ponieważ był to wówczas jedyny włoski samolot zdolny do przeprowadzania bombardowań strategicznych, pierwsze bombowce trafiły na wyposażenie lotnictwa jeszcze w tym samym roku.
Pierwsze zadania transportowych SM.82 polegały na transporcie ludzi i zaopatrzenia dla wojsk włoskich w Afryce Północnej. Jednocześnie, w połowie 1940 roku bombowce SM.82 zostały wykorzystane do przeprowadzenia nalotów na Gibraltar. Działania te, prowadzone przez niewielkie grupy samolotów, miały wydźwięk bardziej propagandowy niż strategiczny i nie spowodowały większych zniszczeń w brytyjskiej kolonii. W trakcie nalotów Regia Aeronautica straciła jedną maszynę.
Większy sukces odniosły cztery bombowce z 41° Gruppo w dalekodystansowym nalocie na brytyjskie instalacje naftowe wManamie nad Zatoką Perską. Dzięki zaskoczeniu i braku przeciwdziałania obrony przeciwlotniczej wszystkie cztery startujące zRodos maszyny osiągnęły cel i powróciły bezpiecznie na lotnisko w Zula we Włoskiej Afryce Wschodniej. Kolejnymi zadaniami były nocne naloty pojedynczych samolotów na port w Aleksandrii, Port Said, Suez i inne cele w Egipcie na przełomie 1940 i 1941 roku.
Od roku 1942 bombowe wersje SM.82 były zastępowane w linii przez czterosilnikowe samoloty Piaggio P.108 i sukcesywnie przekazywane do jednostek transportowych. Tam przejęły rolę zaopatrywania w sprzęt wojsk włoskich walczących w Afryce Północnej i Wschodniej. Dzięki dużej pojemności ładowni i specjalnym wzmocnieniom konstrukcji możliwe było przewożenie w tych samolotach ciężkich ładunków, np. lekkiego czołgu (tankietki) L3/33 lub dwupłatowych myśliwców Fiat CR.32 i Fiat CR.42, ze zdemontowanymi skrzydłami. Wszystkie używane przez Włochów w Afryce Wschodniej myśliwce zostały dostarczone w ten sposób. Po wybuchu wojny brytyjsko-irackiej w 1941 roku SM.82 dostarczały zaopatrzenie dla sił irackich. 21 egzemplarzy zostało przystosowanych do roli transportu wojsk powietrznodesantowych.
SM.82 były także używane w roli samolotów komunikacyjnych, głównie w lotach do Ameryki Południowej i na Daleki Wschód. Na specjalnie przystosowanym samolocie włoscy piloci A. Tondi, R. Degasso i F. Vignoli ustanowili rekord przelotu na trasie zamkniętej, pokonując 12 860 km. W lecie 1942 roku jedna z maszyn wykonała lot z Rzymu przez Etiopię i Singapur do Tokio, przewożąc model włoskiego silnika odrzutowego, konstrukcji inż. Campiniego.
Jednostki transportowe wyposażone w SM.82 brały aktywny udział w ewakuacji wojsk Osi z Tunezji w 1943 roku, ponosząc duże straty. Po kapitulacji Włoch we wrześniu 1943 samoloty SM.82 były wykorzystywane po obu stronach frontu, zarówno przez lotnictwo Włoskiej Republiki Socjalnej, jak i Aviazione Cobelligerante Italiana. Na północy Włoch, pozostającej pod kontrola wojsk niemieckich wznowiono produkcję i kontynuowano ją, także na potrzeby Luftwaffe, aż do 1944 roku.
Po zakończeniu wojny ponad dwadzieścia ocalałych SM.82 zostało poddanych przebudowie, obejmującej m.in. wymianę silników na amerykańskie Pratt & Whitney R-1830. Pełniły one służbę transportową w odrodzonej Aeronautica Militare aż do początku lat 60.
Źródło: Wikipedia
-2.jpg)
-3.jpg)
-4.jpg)
-5.jpg)
.jpg)
